Veel populaire vetplanten zijn soorten van het geslacht Sedum. Ze hebben een aantal eigenschappen gemeen. Zo kunnen ze uitstekend water vasthouden in hun dikke bladeren. Daardoor kunnen ze langere tijd zonder regen of besproeien, en groeien ze goed op groendaken. Sedum soorten zijn niet alleen populair op groendaken, maar worden ook geplant in rotstuinen en borders. Hieronder lees je meer over de populairste soorten van deze vetplant.
Wat wil het woord Sedum zeggen?
“Sedum” is een wetenschappelijke naam. Wetenschappers gebruiken zo’n naam, die meestal uit het Latijn of Grieks afkomstig is, om planten en dieren uit elkaar te houden. Maar liefst zeshonderd verschillende plantensoorten, die nauwe familie van elkaar zijn, scharen we onder de naam Sedum. Deze naam is een geslachtsnaam; elke soort heeft een tweede naam die een toevoeging op het woord is. Bijvoorbeeld Sedum acre, de muurpeper, en Sedum spectabile, de Roze hemelsleutel. Het woord komt waarschijnlijk van een Latijns werkwoord. Misschien van het woord “sedare” = afweren, omdat het plantje bliksem zou afweren. Of van het werkwoord “sedere” – zitten, omdat de plantjes op rotsen zitten.
Wat zijn de eigenschappen van Sedum?
Alle soorten van het geslacht Sedum delen een paar typische kenmerken. Die kenmerken hebben ze ontwikkeld in het wild. De meeste Sedum-soorten groeien op rotsachtige plekken. Het leven is daar niet makkelijk voor een plant: het waait hard, het kan er vriezen, er kan lang geen regen vallen, en de grond is erg arm. Voor al die uitdagingen hebben de Sedum-soorten oplossingen gevonden. Ze hebben een sterke wortel die goed houvast heeft en tegen vorst kan. Ze hebben verdikte bladeren (vandaar de naam “vetplant”), waarin ze water kunnen opslaan voor droge tijden. Ook blijven ze meestal laag, zodat de wind ze niet kan beschadigen. En ten slotte groeien deze plantjes ook uitstekend op arme grond met weinig voedingsstoffen. Kortom, de planten van het geslacht Sedum zijn uitstekende overlevers, en groeien in omstandigheden waar bijna geen andere planten kunnen groeien.
Waarom worden deze planten vaak gebruik op groendaken?
Precies om de redenen die we hierboven noemden: Sedum kan heel zware omstandigheden aan en blijft toch groeien en bloeien. Dat is ideaal op een dak in de stad. Daar is vaak geen beschutting tegen de wind, het kan er lang droog en heet blijven, en ‘s winters vriest het er stevig. Om een groendak te maken dat niet elk jaar vervangen hoeft te worden, zijn harde plantensoorten nodig die weinig onderhoud nodig hebben. En Sedum is zo’n sterke plant dat hij een ideale kandidaat voor die taak is. Deze plantjes hebben nog meer voordelen. Ze hebben mooi gevormde en gekleurde bladeren, en de bloemen zijn aantrekkelijk. Ze bloeien lang, vaak ook in de herfst. Als er meerdere soorten op hetzelfde dak gecombineerd worden, krijg je een dak dat barst van de kleuren en vormen. De bloemen leveren ook veel nectar. Daardoor trekt een groendak met Sedum vlinders, bijen en andere nuttige bestuivers aan. Dat is goed voor de natuur.
Hoe kies je planten voor je groendak uit?
Als je zelf in de winkel of op internet op zoek gaat naar plantjes voor je groendak, kom je veel soorten Sedum tegen. Die kan je naar eigen inzicht combineren, zodat je een dak met je favoriete plantjes krijgt. Maar je kan ook kant- en klare sedumcassettes of sedummatten kopen. Dat zijn bakken en matten met voorgekweekte mengsels van verschillende soorten Sedum. Ze zijn uitgekozen omdat ze goed samengaan, qua uiterlijk een mooi contrast met elkaar vormen, en omdat ze op verschillende tijden bloeien.
Welke soorten Sedum zijn er verkrijgbaar voor op een groendak?
Als je niet met cassettes of matten wilt werken, dan kan je zelf losse potplanten of plugplanten (in een tray) uitzoeken. Er zijn in het kort drie groepen Sedum-soorten die je in het tuincentrum of online kunt bestellen. Het verschil zit hem in de vorm en in de hoogte van de planten.
Lage soorten (Vetkruiden)
Deze soorten Sedum blijven heel klein: ze worden maar vijf of tien centimeter lang. De blaadjes zijn vaak klein en vrij bol. De bloemetjes komen direct aan de stengel en bloeien één voor één. Deze soorten zijn geschikt voor de allerkleinste groendaken, met een dunne laag substraataarde.
Populaire soorten van deze groep zijn:
- S. acre (Muurpeper)
- S. album (Wit vetkruid)
- S. hispanicum (Spaans vetkruid)
- S. kamtschaticum
- S. floriferum
Middelhoge soorten
Deze planten worden wat hoger (20 tot 30 centimeter) en hebben platter blad dan de kleinere soorten. Ze vormen kleine kussentjes en zijn uitstekende bodembedekkers. Ze maken kleine bloemschermen, direct aan de stengels.
Populaire soorten van deze groep zijn:
- S. reflexum (Tripmadam)
- S. sieboldii
- S. spurium (Roze vetkruid)
Hoge soorten (Hemelsleutels)
Dit zijn grote bossige planten die lange stengels hebben met losse, brede bladeren. Ze worden 40 tot 75 centimeter hoog. Hemelsleutels hebben bloeistengels die ver boven de bladstengels uitsteken, en die grote bloemschermen ontwikkelen.
Populaire soorten en rassen van deze groep zijn:
- S. telephium (Hemelsleutel)
- S. spectabile (Roze hemelsleutel)
- S. ‘Matrona’
- S. ‘Herbstfreude’
- S. ‘Purple Emperor’